In ‘n vorige hoofstuk van my lewe (voor huwelik, kinders, tuisskool, huishou…) was ek op ‘n stadium aan’t soek vir iets om weer ‘n doel en uitdaging in alledaagse lewe te sit. My lewe oor die algemeen was teleurstellend en oninteressant, ek wou iets hê om oor opgewonde te raak. Toe besluit ek om Italiaans te leer. Ek wou nog altyd verstaan wat in operas aangaan! Die Italiaanse ambassade was net ‘n paar blokke van my destyds werkplek geleë en het Italiaane klasse aangebied.
Vir ‘n hele aantal maande (meer as ‘n jaar, dink ek) het ek twee maal per week by “Professore” gaan Italiaans leer. Later het ek van werk verander, ver van die ambassade, kon nie meer betyds by die klasse wees nie, het toe maar oorgeskakel na Saterdagoggende. Ek het niemand geken wat Italiaans praat nie, dus geen oefening ingekry nie anders as met myself praat, of in die klas. Tot ek op ‘n dag verlief raak op ‘n Duitser en besluit om Italiaans te los en eerder Duits te leer! Die Italiaanse grammatika- en woordeboek het in die boekrak staanplak gekry… en daar bly staan.
Later, as tuisskoolma, het die idee van klassieke tale my sterk aangetrek. Al die programme wat verkondig dat mens klassieke Grieks en Latyn moet leer, dan kan jy jou eie taal baie beter praat, het egter aanvaar dat “jou eie taal” Engels is. Nêrens kon ek inligting vind oor ‘n soortgelyke program in Afrikaans nie. Dit het ook nou nie juis gehelp dat ons toe nie in Suid-Afrika gewoon het nie! Dan voel dit ook vir my vreemd om twee “dooie tale” te leer as daar ‘n wêreld vol tale is wat mens dalk eendag met ‘n lewende medemens kan praat.
Die seuns het ek vroeg-vroeg geleer om tot by tien te tel in Italiaans. Later, soos ons ander skoolwerk doen, kon ek herhaaldelik daarna verwys, byvoorbeeld met die name van reëlmatige veelhoeke, soos dekagoon, oktagoon, ens. Ook in Engels met triangle, tricycle (tre = drie). Selfs desimaal (dieci = tien). Uno beteken een, en dis een van ons gereelde kaartspele! So tussendeur het ek seker maar tonne kere genoem dat soveel woorde van Latyn afkomstig is en dat Italiaans die naaste lewende taal aan Latyn is.
Eendag, omtrent middel verlede jaar, toe Ouboet iets anders in ‘n boekrak soek, kom hy op die Italiaanse handboek af… Hy bestorm my, boek in die hand, so opgewonde soos nog iets. Dis asof hy Penny is wat Medusa se Duiwelsoog-diamant (Die Redders / The Rescuers) ontdek het! Hy begin sommer onmiddelik om die boek deur te blaai en woorde uit te spreek. Eers was ek bietjie verbaas, ek weet mos ek het nog die boek..? Gelukkig, voordat ek iets kon sê wat sy entoesiasme demp, skiet onskool (unschool) 101 my te binne: die beste tyd om enigiets te leer is wanneer mens belangstel.
Na ‘n kort gesprek (Ja, ek wil SO graag Italiaans leer) het ons ooreengestem om een maal per week Italiaans-klas te hê. My Italiaans is so verroes dat ek nie eens meer een enkele sin kan uitkry nie, maar gelukkig het ek nog die boeke, en soos wat ek dit lees, kraak die nodige breinselle uit hulle roes uit. My handboek is gerig op haastige grootmense, so eintlik gebruik ons dit nie vir ons klas nie, maar dit gee my darem idees en, bo alles, help om die geroeste breinselle te olie.
Die moeilikste was om te besluit wat leer ons en in watter volgorde. Dit moet tog interessant wees (my handboek begin met etiket by paspoortbeheer en reisdokumente, nie eintlik wat seuns eerste wil leer nie). Verder moet elke nuwe stukkie kennis bydrae by die vorige, sodat hulle darem iets kan sê. Daar moet ook balans wees tussen woordeskat en grammatika. Dalk maak ek dit onnodig ingewikkeld? Hmm… Nee, wat.
Hier is wat ons tot nou toe geleer het:
- Tel: hulle kon eintlik al tel, maar dit was ‘n prettige manier om te begin met telliedjies vanaf YouTube
- Persoonlike voornaamwoorde: Ek is Guido. Jy is Luigi. Hy is Pinocchio. Sy is Gina…
- Vervoer-woordeskat: fiets, kar, vragmotor, vliegtuig, trein, vuurpyl, motorfiets, huurmotor, helikopter, bagasie, kaartjie, gondel, straat, bus, boot…
- Meervoude van vervoer: een bus, twee busse. Hierby ook ‘n verduideliking van die manlike en vroulike woordvorme van alle selfstandige naamwoorde (maklik vir hulle om te verstaan, Duits het dit ook) en hoe mens dit sommerso aan die woord kan sien, ook self kan uitwerk wat die meervoud moet wees, want Italiaans bly byna altyd by die reëls.
- Die alfabet: verskye YouTube alfabetliedjies in Italiaans
- Besitlike voornaamwoorde: Ek het ‘n vuurpyl. Jy het tien treine. Sy het ‘n helikopter. Julle het bagasie. Hulle het drie vuurpyle…
- Kleure: Weereens het YouTube heelwat vrolike, interessante videomateriaal verskaf
- Gebruik van byvoeglike naamwoorde (eintlik net die kleure, maar hoe om dit in ‘n sin te pas): Jy het ‘n blou fiets. Ek is ‘n groen motor. Dit is vyf blou helikopters.
- Vrae met bogenoemde: Het jy ‘n rooi kar? Nee, ek het ‘n blou kar. Is dit ‘n pers trein? Nee, dit is ‘n pers vragmotor.
- Kos-woordeskat: brood, water, kaas, tamatie, spaghetti, olywe, knoffel, olyfolie, tamatie, wyn, koffie, sout, groente, vrugte, vleis, rys. Ons fokus op algemene woorde, met net spesifieke groente of vleis wat meer Italiaans is, soos tamatie, sampioene, salami. Dit was ‘n openbaring aan hulle hoeveel koswoorde in Afrikaans kom net so uit Italiaans!
- Soos ons die nuwe woorde leer, gebruik ons weer die vrae, telwoorde, besitting, kleur, ens. van vorige lesse
Volgende kom “Ek wil … ” sinne saam met asseblief en dankie. Die wortel voor die donkie se neus hier is dat, wanneer hulle hierdie deel onder die knie het, ons na ‘n Italiaanse restaurant sal gaan as beloning, waar hulle dan moet probeer om die spyskaart te verstaan sonder om na die Engels te kyk!
Dis seker nie nodig dat hulle ‘n volksvreemde taal aanleer as hulle alreeds een tuis praat nie. Maar… Dit kos geen ekstra geld nie, net bietjie dinkwerk en moeite, met as beloning, ekstra taalvaardigheid. Hulle herken gereeld woorde in Afrikaans, Engels en Duits wat ooreenstem met die Italiaans (Latyn) en dit spoor hulle net aan.
Hoe lank hierdie gier gaan hou, weet ek nie. So lank as wat hule nog belangstel, gaan ons aan!
Tweetalige Tuisskolers 
Wat dink jy?